Atık
Çevre aktivistleri: temizlik kampanyaları yerine plastikten kaçınma
Atılmış bir plastik şişe Mısır açıklarındaki Kızıldeniz’de yüzüyor. Fotoğraf
© Andrey Nekrasov/ZUMA Basın Teli/dpa
Plastiklere dolanmış deniz canlıları, dünya okyanuslarındaki kirliliğin en çarpıcı görüntüleri arasında yer alıyor. Atığı ortadan kaldırmak için giderek daha fazla teknoloji olmasına rağmen, bunlara güvenmemelisiniz.
Okyanustaki plastik kirliliğine karşı mücadelede çevre aktivistleri, atıkların ortadan kaldırılması yerine önlenmesine daha fazla odaklanılması çağrısında bulunuyor.
STK’lar OceanCare ve Çevre Araştırma Ajansı bir raporda, temizleme teknolojilerinin pahalı olabileceği, çevre açısından istenmeyen sonuçlara yol açabileceği ve dikkatleri gerçek çözümlerden uzaklaştırabileceği konusunda uyarıyor. Plastik kirliliğine karşı bağlayıcı bir uluslararası anlaşmaya yönelik Birleşmiş Milletler müzakerelerinin üçüncü turu 13 Kasım’da Kenya’da başlıyor.
Rapor için yazarlar, temizlik teknolojilerinin kullanımına ilişkin çalışmaları ve araştırmaları değerlendirdi. Son on yılda okyanuslardan ve nehirlerden plastiği geri kazanmak için çok sayıda cihaz ve teknoloji geliştirildi. 2020 yılında yapılan bir araştırmada, bazıları halihazırda kullanımda olan ve bazıları hala geliştirilme aşamasında olan 38 teknoloji belirlendi.
Temizleme teknolojilerinin kullanımı da riskler taşır
Fikirler kulağa ne kadar iyi gelse de bunların kullanımı aynı zamanda riskler de içeriyor: Plastik atıklar ve denizdeki canlılar genellikle aynı yerlerde toplanıyor. Çalışmalar, hem açık denizlerde hem de kıyı bölgelerindeki ekosistemler için, örneğin deniz hayvanları ve diğer canlıların hedef dışı avlanması yoluyla risk oluştuğunu belgelemiştir. Örneğin temizlik gemilerinin daha büyük ölçekte kullanılmasının, sera gazı emisyonu yoluyla iklim üzerinde olumsuz etkileri olduğu da unutulmamalıdır. Ancak toplanan çöp miktarı, üretilen plastik miktarıyla karşılaştırıldığında idare edilebilir düzeyde kalıyor.
“Bu temizlik projeleri halk ve karar vericiler için çok cazip görünüyor. Bu kadar basit bir çözüm harika olmaz mıydı? Bir çeşit elektrikli süpürgeyle denizlerde gezinin, aksi halde işlerinizi her zamanki gibi yapın. Gerçekte ise bu tür teknolojiler OceanCare’den uzman Ewoud Lauwerier, “Verimsiz, pahalı, yalnızca yanlış bir çözüm ve dahası deniz yaban hayatı için tehlike oluşturuyor” dedi.
Temel olarak plastik kirliliğinden kaçının
Yazarlar, temizleme teknolojilerinin yalnızca aşırı kirli ekosistemlerde dikkate alınması çağrısında bulunuyor. Yeni bir çevresel tahribata yol açmamasını sağlamak için bunların kullanımı sürekli olarak izlenmelidir. Plastik anlaşmasına ilişkin müzakerelerin odak noktası, temelde plastik kirliliğinin önlenmesi ve yerel çözümlerin desteklenmesi olmalıdır. Raporda, “İyileştirme önlemlerinin, genel plastik üretimi ve tüketimini azaltmaya yönelik bağlayıcı düzenlemelerle ve ayrıca plastik ürünlerin güvenli ve sürdürülebilir tasarımını teşvik edecek küresel tasarım kriterleriyle desteklenmesi gerektiği” belirtiliyor.
Bilim insanları, dünya genelinde her yıl 4,8 ile 12,7 milyon ton arasında plastik atığın okyanuslara karıştığını tahmin ediyor. Bu yaklaşık olarak dakikada bir kamyon yüküne eşdeğerdir. Birleşmiş Milletler, 2024 yılına kadar plastiğin tüm yaşam döngüsünü etkileyecek bağlayıcı kurallar ve önlemler oluşturacak bir sözleşme geliştirmek istiyor. BM’nin hedefi, 2040 yılına kadar plastik atıklardan kaynaklanan çevre kirliliğini büyük ölçüde engellemek.
dpa
#Konular
Çevre aktivistleri: temizlik kampanyaları yerine plastikten kaçınma
Atılmış bir plastik şişe Mısır açıklarındaki Kızıldeniz’de yüzüyor. Fotoğraf
© Andrey Nekrasov/ZUMA Basın Teli/dpa
Plastiklere dolanmış deniz canlıları, dünya okyanuslarındaki kirliliğin en çarpıcı görüntüleri arasında yer alıyor. Atığı ortadan kaldırmak için giderek daha fazla teknoloji olmasına rağmen, bunlara güvenmemelisiniz.
Okyanustaki plastik kirliliğine karşı mücadelede çevre aktivistleri, atıkların ortadan kaldırılması yerine önlenmesine daha fazla odaklanılması çağrısında bulunuyor.
STK’lar OceanCare ve Çevre Araştırma Ajansı bir raporda, temizleme teknolojilerinin pahalı olabileceği, çevre açısından istenmeyen sonuçlara yol açabileceği ve dikkatleri gerçek çözümlerden uzaklaştırabileceği konusunda uyarıyor. Plastik kirliliğine karşı bağlayıcı bir uluslararası anlaşmaya yönelik Birleşmiş Milletler müzakerelerinin üçüncü turu 13 Kasım’da Kenya’da başlıyor.
Rapor için yazarlar, temizlik teknolojilerinin kullanımına ilişkin çalışmaları ve araştırmaları değerlendirdi. Son on yılda okyanuslardan ve nehirlerden plastiği geri kazanmak için çok sayıda cihaz ve teknoloji geliştirildi. 2020 yılında yapılan bir araştırmada, bazıları halihazırda kullanımda olan ve bazıları hala geliştirilme aşamasında olan 38 teknoloji belirlendi.
Temizleme teknolojilerinin kullanımı da riskler taşır
Fikirler kulağa ne kadar iyi gelse de bunların kullanımı aynı zamanda riskler de içeriyor: Plastik atıklar ve denizdeki canlılar genellikle aynı yerlerde toplanıyor. Çalışmalar, hem açık denizlerde hem de kıyı bölgelerindeki ekosistemler için, örneğin deniz hayvanları ve diğer canlıların hedef dışı avlanması yoluyla risk oluştuğunu belgelemiştir. Örneğin temizlik gemilerinin daha büyük ölçekte kullanılmasının, sera gazı emisyonu yoluyla iklim üzerinde olumsuz etkileri olduğu da unutulmamalıdır. Ancak toplanan çöp miktarı, üretilen plastik miktarıyla karşılaştırıldığında idare edilebilir düzeyde kalıyor.
“Bu temizlik projeleri halk ve karar vericiler için çok cazip görünüyor. Bu kadar basit bir çözüm harika olmaz mıydı? Bir çeşit elektrikli süpürgeyle denizlerde gezinin, aksi halde işlerinizi her zamanki gibi yapın. Gerçekte ise bu tür teknolojiler OceanCare’den uzman Ewoud Lauwerier, “Verimsiz, pahalı, yalnızca yanlış bir çözüm ve dahası deniz yaban hayatı için tehlike oluşturuyor” dedi.
Temel olarak plastik kirliliğinden kaçının
Yazarlar, temizleme teknolojilerinin yalnızca aşırı kirli ekosistemlerde dikkate alınması çağrısında bulunuyor. Yeni bir çevresel tahribata yol açmamasını sağlamak için bunların kullanımı sürekli olarak izlenmelidir. Plastik anlaşmasına ilişkin müzakerelerin odak noktası, temelde plastik kirliliğinin önlenmesi ve yerel çözümlerin desteklenmesi olmalıdır. Raporda, “İyileştirme önlemlerinin, genel plastik üretimi ve tüketimini azaltmaya yönelik bağlayıcı düzenlemelerle ve ayrıca plastik ürünlerin güvenli ve sürdürülebilir tasarımını teşvik edecek küresel tasarım kriterleriyle desteklenmesi gerektiği” belirtiliyor.
Bilim insanları, dünya genelinde her yıl 4,8 ile 12,7 milyon ton arasında plastik atığın okyanuslara karıştığını tahmin ediyor. Bu yaklaşık olarak dakikada bir kamyon yüküne eşdeğerdir. Birleşmiş Milletler, 2024 yılına kadar plastiğin tüm yaşam döngüsünü etkileyecek bağlayıcı kurallar ve önlemler oluşturacak bir sözleşme geliştirmek istiyor. BM’nin hedefi, 2040 yılına kadar plastik atıklardan kaynaklanan çevre kirliliğini büyük ölçüde engellemek.
dpa
#Konular