Kaliteli eğitime ulaşabilmek otizmli bireylerin ailelerini zorlayan mevzular içinde yer alıyor. Uygulanan eğitim çeşidinin bilimsel ispatlara dayalı olması gerektiğini belirten Dr. Melek Beğenilen Luş, âlâ bir eğitim alan ve bilhassa ebeveynlerin toplumsal marifet geliştirme programlarını uyguladığı otizmli bireylerin bağlantı ve toplumsal hünerlerinde düzgünleşme görüldüğünü söz ediyor. Dr. Melek Beğenilen Luş, otizmli bireylerin erken yaşlardan itibaren konuta kapatılmaktan çok yaşıtların katıldığı, toplumsal hünerleri geliştirici aktivitelerin yapıldığı toplumsal kümeler içerisinde olmasını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş; otizmli bireylerin eğitimi ve bağlantısının kıymetine değindi, ebeveynlere kıymetli tavsiyeler paylaştı.
Ferdî eğitim programları daha başarılı oluyor
Otizmli bireylerin aileleri için en güç konulardan birisinin kaliteli eğitime ulaşabilmek ve bu eğitimi çocuklarına maddi imkanları çerçevesinde sağlayabilmek olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Her çocuk farklıdır, ötürüsıyla çocuğun özellikleri âlâ anlayan ve yalnızca eğitim programını uygulamayan, çocuğun muhtaçlığına karşılık verebilen eğitimcilerle uygulanan ferdî eğitim programları hayli daha başarılı oluyor. Çocukla kurulan irtibat epeyce kıymetli. Doğal uygulanan eğitim çeşidinin bilimsel delillere dayalı bir eğitim programı olması gerekiyor. Aileler ve çocuk için onları yönlendirecek rehber çocuk psikiyatristleri olmalı ve bu rehberlik koordinatörlüğünde tedavi yürütülmeli.” dedi.
Sıcak aile ortamı gelişimi açısından epeyce önemli
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, erken bebeklikte çocuğun yetişeceği uygun ortamın beyin gelişimi için pek kıymetli olduğunu vurguladı ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Beyin gelişimi 2 yaş altında çok süratli gerçekleşiyor ve 15 aydan daha sonra bu sürat biraz azalıyor. ötürüsıyla bu evrede çocuğun canlı, sıcak irtibatta bulunan insanların var olduğu bir aile ortamında, ağır ebeveyn eğitim programlarının da aile tarafınca uygulanmasıyla uygun kaidelerin oluşturulduğu durumlarda başka akranlarına ulaşma bahtı artıyor. Unutulmamalıdır ki otizm büyük bir sıklıkla hayat uzunluğu süren bir bozukluktur. Otizmin temel belirtileri kısmen değişse de yetişkin hayatta da birtakım belirtiler devam eder. Genel olarak ise otizmde, fonksiyonellikte yaş ilerlemesiyle birlikte kötüleşme görülmez. Düzgün bir eğitim alan, bilhassa ebeveynlerin toplumsal maharet geliştirme programlarını uyguladığı otistiklerde ise irtibat ve toplumsal marifetlerde güzelleşme ve yenidenlayıcı davranışlarda azalma görülüyor.”
Toplumsal marifet kümeleri uygulanıyor
Olağan gelişim gösteren bir çocuğun da taklit etme ve karşılıklı konuşma üzere toplumsal kuralları öğrenebilmesi ve uygulaması için akran bağlantısının değerli olduğunu söz eden Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Otizm teşhisli çocuklarda toplumsal öğrenmede önemli yetersizlikler olduğu için doğal yollarla bu marifetleri edinemezler. Bu çocuklarda toplumsal maharetleri kazandırmak ve düzenlemek için akran müdahaleleri ve toplumsal maharet kümeleri uygulanıyor. Eğitimde öğrenilen bu maharetlerin pratikte de hayata geçirilebilmesi için çeşitli yaş kümelerine nazaran çeşitli aktivitelerle yapılan çalışmaların başarılı oldukları görülüyor.” diye konuştu.
Otizmli bireyler konuta kapatılmamalı
Otizm teşhisli bireylerde her yaş kümesinde en dikkat çeken özelliğin göz teması kurma, duygusal reaksiyonlar ve empati, toplumsal karşılıklı bağlantı üzere toplumsal irtibat becerilerindeki yetersizlik olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Bu niçinle erken yaşlardan itibaren bu bireylerin konuta kapatılmaktan fazla, tam zıddı biçimde mümkün mertebe ebeveynlerin, öğretmenlerin, yaşıtların katıldığı toplumsal hünerleri geliştirici aktivitelerin yapıldığı toplumsal kümeler içerisinde olması öneriliyor. Bilhassa pandemi devrinde meskene kapanma ile bir arada otizmli çocuklarda huzursuzluk, ağlama, bağırma, hırçınlık, öfkelenme, takıntılı davranışlarda artış olduğu gözlemlendi. Bu da aslında bu bahsin ne kadar kıymetli olduğunu bize bir sefer daha gösterdi.” dedi.
Oyun tedavi formülü üzere kullanılıyor
Duyusal, bilişsel, toplumsal ve iletişimsel marifetlerin kazanılmasında oyunun son derece değerli olduğunu vurgulayan Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “0-2 yaş devrinden başlayarak çocuğun evvel vücudunu, etrafını ve objeleri öğrenmesine yarayan fonksiyonel oyunlarla, olayları, bireyleri taklit etmeyi öğreten sembolik oyunlarla ve ileri yaşlarda daha mantıklı, kuraları bariz toplumsal oyunlarla yaşına uygun olarak oyun hüneri de giderek geliştirilebilir. Otizmli bireyler duyularını birleştirmekte, lisanı öğrenmekte zorluk yaşarlar. Otizm teşhisli çocuklarda hem çeşitli marifetleri kazandırmak, konuşmada ilerleme sağlamak tıpkı vakitte toplumsal irtibatı geliştirmek için oyun bir tedavi usulü üzere kullanılıyor.” dedi.
Hibya Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş; otizmli bireylerin eğitimi ve bağlantısının kıymetine değindi, ebeveynlere kıymetli tavsiyeler paylaştı.
Ferdî eğitim programları daha başarılı oluyor
Otizmli bireylerin aileleri için en güç konulardan birisinin kaliteli eğitime ulaşabilmek ve bu eğitimi çocuklarına maddi imkanları çerçevesinde sağlayabilmek olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Her çocuk farklıdır, ötürüsıyla çocuğun özellikleri âlâ anlayan ve yalnızca eğitim programını uygulamayan, çocuğun muhtaçlığına karşılık verebilen eğitimcilerle uygulanan ferdî eğitim programları hayli daha başarılı oluyor. Çocukla kurulan irtibat epeyce kıymetli. Doğal uygulanan eğitim çeşidinin bilimsel delillere dayalı bir eğitim programı olması gerekiyor. Aileler ve çocuk için onları yönlendirecek rehber çocuk psikiyatristleri olmalı ve bu rehberlik koordinatörlüğünde tedavi yürütülmeli.” dedi.
Sıcak aile ortamı gelişimi açısından epeyce önemli
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, erken bebeklikte çocuğun yetişeceği uygun ortamın beyin gelişimi için pek kıymetli olduğunu vurguladı ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Beyin gelişimi 2 yaş altında çok süratli gerçekleşiyor ve 15 aydan daha sonra bu sürat biraz azalıyor. ötürüsıyla bu evrede çocuğun canlı, sıcak irtibatta bulunan insanların var olduğu bir aile ortamında, ağır ebeveyn eğitim programlarının da aile tarafınca uygulanmasıyla uygun kaidelerin oluşturulduğu durumlarda başka akranlarına ulaşma bahtı artıyor. Unutulmamalıdır ki otizm büyük bir sıklıkla hayat uzunluğu süren bir bozukluktur. Otizmin temel belirtileri kısmen değişse de yetişkin hayatta da birtakım belirtiler devam eder. Genel olarak ise otizmde, fonksiyonellikte yaş ilerlemesiyle birlikte kötüleşme görülmez. Düzgün bir eğitim alan, bilhassa ebeveynlerin toplumsal maharet geliştirme programlarını uyguladığı otistiklerde ise irtibat ve toplumsal marifetlerde güzelleşme ve yenidenlayıcı davranışlarda azalma görülüyor.”
Toplumsal marifet kümeleri uygulanıyor
Olağan gelişim gösteren bir çocuğun da taklit etme ve karşılıklı konuşma üzere toplumsal kuralları öğrenebilmesi ve uygulaması için akran bağlantısının değerli olduğunu söz eden Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Otizm teşhisli çocuklarda toplumsal öğrenmede önemli yetersizlikler olduğu için doğal yollarla bu marifetleri edinemezler. Bu çocuklarda toplumsal maharetleri kazandırmak ve düzenlemek için akran müdahaleleri ve toplumsal maharet kümeleri uygulanıyor. Eğitimde öğrenilen bu maharetlerin pratikte de hayata geçirilebilmesi için çeşitli yaş kümelerine nazaran çeşitli aktivitelerle yapılan çalışmaların başarılı oldukları görülüyor.” diye konuştu.
Otizmli bireyler konuta kapatılmamalı
Otizm teşhisli bireylerde her yaş kümesinde en dikkat çeken özelliğin göz teması kurma, duygusal reaksiyonlar ve empati, toplumsal karşılıklı bağlantı üzere toplumsal irtibat becerilerindeki yetersizlik olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Bu niçinle erken yaşlardan itibaren bu bireylerin konuta kapatılmaktan fazla, tam zıddı biçimde mümkün mertebe ebeveynlerin, öğretmenlerin, yaşıtların katıldığı toplumsal hünerleri geliştirici aktivitelerin yapıldığı toplumsal kümeler içerisinde olması öneriliyor. Bilhassa pandemi devrinde meskene kapanma ile bir arada otizmli çocuklarda huzursuzluk, ağlama, bağırma, hırçınlık, öfkelenme, takıntılı davranışlarda artış olduğu gözlemlendi. Bu da aslında bu bahsin ne kadar kıymetli olduğunu bize bir sefer daha gösterdi.” dedi.
Oyun tedavi formülü üzere kullanılıyor
Duyusal, bilişsel, toplumsal ve iletişimsel marifetlerin kazanılmasında oyunun son derece değerli olduğunu vurgulayan Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “0-2 yaş devrinden başlayarak çocuğun evvel vücudunu, etrafını ve objeleri öğrenmesine yarayan fonksiyonel oyunlarla, olayları, bireyleri taklit etmeyi öğreten sembolik oyunlarla ve ileri yaşlarda daha mantıklı, kuraları bariz toplumsal oyunlarla yaşına uygun olarak oyun hüneri de giderek geliştirilebilir. Otizmli bireyler duyularını birleştirmekte, lisanı öğrenmekte zorluk yaşarlar. Otizm teşhisli çocuklarda hem çeşitli marifetleri kazandırmak, konuşmada ilerleme sağlamak tıpkı vakitte toplumsal irtibatı geliştirmek için oyun bir tedavi usulü üzere kullanılıyor.” dedi.
Hibya Haber Ajansı