Mesh Nedir Nasıl Kullanılır ?

Ceren

New member
MeSH Nedir?

MeSH (Medical Subject Headings), sağlık ve biyomedikal alanındaki literatürün düzenlenmesi ve arama yapabilmesi amacıyla geliştirilen bir konu başlığı sınıflandırma sistemidir. Amerikan Ulusal Tıp Kütüphanesi (NLM) tarafından oluşturulan bu sistem, biyomedikal literatürün daha verimli bir şekilde bulunmasını sağlamak için kullanılan anahtar terimler listesi sunar. MeSH, özellikle PubMed gibi veri tabanlarında bilimsel makalelere ulaşmayı kolaylaştıran bir araç olarak önemli bir yer tutar. MeSH terimleri, tıp, sağlık, biyoloji, biyokimya, genetik, mikrobioloji, farmakoloji ve daha pek çok bilimsel alanı kapsar. Bu sistem, araştırmacıların doğru ve ilgili kaynaklara hızlıca erişmesini sağlar.

MeSH’in temel işlevi, tıp ve sağlıkla ilgili tüm belgeleri belirli bir yapı ve düzen içerisinde sınıflandırmaktır. MeSH, 1960 yılında ilk kez NLM tarafından kullanılmaya başlandı ve o zamandan beri sağlık bilimlerinde en çok tercih edilen anahtar kelime sınıflandırma sistemlerinden biri haline geldi.

MeSH’in Yapısı ve Kullanımı

MeSH, hiyerarşik bir yapıya sahiptir. Bu yapıda, ana terimler (başlıklar) daha spesifik alt terimlere ayrılabilir. MeSH'in temelde üç farklı kategorisi vardır:

1. **Ana Terimler (Main Headings)**: Bu terimler, belirli bir konuya veya alana karşılık gelir. Örneğin, "Kanser", "Virüs", "Farmakoloji" gibi terimler ana terimlerdir.

2. **Alt Terimler (Subheadings)**: Ana terimlerin daha detaylı alt kategorileri olan bu terimler, daha özgül konuları ifade eder. Örneğin, "Kanser" ana terimi altında "Kanser Tedavisi" ya da "Kanser Tanısı" gibi alt terimler yer alabilir.

3. **Bağlantılı Terimler (Entry Terms)**: Bu terimler, bir MeSH teriminin eş anlamlılarıdır. Kullanıcılar, bir terimi ararken, bu bağlantılı terimleri de göz önünde bulundurabilirler. Örneğin, "Kanser" için kullanılabilecek alternatif terimler "Neoplazm" veya "Malignite" olabilir.

MeSH, PubMed gibi biyomedikal araştırma platformlarında arama yaparken kullanılır. MeSH kullanarak yapılan aramalar, daha özgül ve doğrulanabilir sonuçlar elde edilmesini sağlar. PubMed veritabanı, MeSH terimlerini içeren bir indeks sağlar ve bu sayede araştırmacılar sadece belirli konularda odaklanarak doğru makalelere ulaşabilirler.

MeSH Nasıl Kullanılır?

MeSH, araştırmalarda doğru anahtar kelimeleri seçmek için kullanılabilir. Bir araştırmacının, belirli bir konuda doğru literatüre erişebilmesi için MeSH terimleri kullanması önerilir. Aşağıda MeSH kullanımının birkaç örneği verilmiştir:

1. **PubMed Aramalarında MeSH Kullanma**: PubMed, MeSH terimlerinin en yaygın kullanıldığı platformlardan biridir. Bir konu hakkında araştırma yaparken, "MeSH Term" özelliğini kullanarak arama yapabilirsiniz. PubMed, arama sonuçlarını sadece belirli MeSH terimleriyle ilişkilendirilmiş makalelerle daraltacaktır. Bu sayede aradığınız konu hakkında daha az ama daha doğru ve geçerli makalelere ulaşabilirsiniz.

2. **MeSH Terimlerini Belirleme**: PubMed'de bir arama yaparken, ilgili makaleleri inceledikten sonra, bu makalelerde kullanılan MeSH terimlerini görebilirsiniz. Aynı şekilde, MeSH veritabanını kullanarak, belirli anahtar kelimeleri arayabilir ve bu terimlerin hangi konuları kapsadığını öğrenebilirsiniz.

3. **MeSH Araçları ve Yazılımlarından Yararlanma**: MeSH kullanmak için yalnızca PubMed değil, aynı zamanda bir dizi farklı arama motoru ve yazılım bulunmaktadır. MeSH'in sunduğu hiyerarşik yapıyı kullanarak, daha geniş ya da daha dar bir konu üzerine odaklanabilir, spesifik araştırma sonuçları elde edebilirsiniz.

MeSH Terimleri ile Araştırma Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

1. **Terim Seçimi**: MeSH, belirli bir terimi ararken doğru terimi seçmenizi sağlar, ancak bazen, aynı konuda birden fazla eş anlamlı terim bulunabilir. Bu durumda, en yaygın kullanılan veya en çok geçerli olan terimi seçmek faydalı olacaktır. Ayrıca, alt terimlerin de eklenmesi aramanızı daha spesifik hale getirebilir.

2. **Terimlerin Gelişimi**: MeSH terimleri zamanla güncellenebilir ve değişebilir. Yeni terimler eklenebilir veya var olan terimler değiştirilebilir. Bu nedenle, en güncel MeSH terimlerinin kullanımına dikkat etmek gereklidir. Bu güncellemeler, araştırmaların doğruluğunu ve geçerliliğini artırır.

3. **Bağlantılı Terimleri Kullanma**: Bazen, aradığınız terim için doğrudan bir MeSH terimi olmayabilir. Bu durumda, bağlantılı terimleri inceleyerek alternatif anahtar kelimeler belirleyebilirsiniz.

MeSH’in Sağlık Bilimlerine Katkıları

MeSH’in sağlık bilimleri ve tıbbi araştırmalar üzerindeki etkisi büyüktür. Bu sistem, bilim insanlarının aradıkları verilere ulaşmalarını kolaylaştırır ve literatür taramalarını daha verimli hale getirir. MeSH sayesinde araştırmacılar, konuyla ilgili en doğru ve geçerli kaynaklara hızla ulaşabilir. Ayrıca, bu sistem sayesinde yapılan aramalarda gereksiz ve alakasız sonuçlar azaltılır, böylece yalnızca ilgili ve güvenilir veriler elde edilir.

Özellikle sağlık alanında bilgi ve araştırma yapmak isteyen kişiler için MeSH'in sunduğu terimler, doğru bilgiye ulaşmanın anahtarıdır. Bu sistem, literatür taraması, veri toplama, klinik karar verme ve yeni tedavi yöntemleri geliştirme gibi pek çok alanda kritik bir rol oynamaktadır.

MeSH’in Geleceği ve Gelişimi

MeSH, teknoloji ve bilimsel araştırmalarla birlikte gelişmeye devam etmektedir. Yapay zeka ve makine öğrenimi gibi yeni teknolojiler, MeSH veritabanlarını daha akıllı ve dinamik hale getirmektedir. Bu teknolojiler, araştırmacıların daha hızlı ve doğru sonuçlar almasını sağlayacak, MeSH'in etkinliğini daha da artıracaktır.

Sonuç olarak, MeSH, tıbbi ve biyomedikal araştırmalar için vazgeçilmez bir araçtır. Sağlık bilimleri alanındaki literatürü düzenlemek ve araştırmacıların doğru ve güvenilir bilgilere ulaşmalarını sağlamak için sürekli olarak gelişen bir sistemdir. MeSH terimleri, araştırmacıların etkili ve verimli bir şekilde literatür taraması yapabilmelerini sağlar. Bu da sağlık bilimlerinin ilerlemesine önemli katkılar sunar.