Dr. Murat Erbezci, yapay optik yanılsamalarla 3 boyutlu görme hissi veren gözlüklerin bilhassa gelişme çağındaki çocukların gözlerinde olumsuz tesirler yaratabileceğine dikkat çekti. Dr. Murat Erbezci sanal gerçeklik gözlüklerinin şaşılık, göz kayması, miyopi, göz yorgunluğu ve beğenilen istemsiz titremelere de sebep olabileceğini belirtti.
Türk Oftalmoloji Derneği Optik, Refraksiyon ve Az Görme Rehabilitasyonu (ORR) Ünitesi Üyesi Dr. Murat Erbezci, son devirde Metaverse platformunda kullanması süratle artan sanal gerçeklik gözlüklerinin (Virtual Reality – VR Gözlükleri) göz sıhhati üzerinde muhtemel olumsuz tesirleri ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Sanal gerçeklik gözlükleri ile oynanan oyunların tanınan olduğunu ve bu niçinle göz sıhhatine tesirlerinin tüm dünyada sık sık tartışıldığını söyleyen Dr. Erbezci, “Biroldukça üretici, aygıtlarının kullanması için yaş sınırlamasından bahsediyor. Bilhassa gelişim çağındaki çocuklarda görmenin gelişimi, göz hareketleri ve gözlerin birlikte çalışması ile oluşan derinlik hissine tesirleri olabileceği düşünülüyor. Gözün yaklaşık 20 cm önünde duran ekranlardaki manzara kimi optik aldatmacalar yapılarak güya 2 metre uzaktaymış üzere algılanıyor. Ancak, vakit zaman 3 boyutlu imgede izlenmesi gereken nesnenin yer değiştirmesi niçiniyle, göz hareketleri ile gözün bir cisme odaklanmasını sağlayan ahenk (akomodasyon) düzenekleri gerçek hayattan farklı çalışıyor” dedi.
Washington Üniversitesi araştırması
Dr. Murat Erbezci, tıp dünyasında mevzuyla ilgili kesin kararlara varacak bilimsel çalışmaların çabucak hemen tamamlanmadığına vurgu yaptı. Erbezci, “Washington Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada 50 çocuğa 30 dakika boyunca sanal gerçeklik gözlükleriyle oyun oynatılmış, öncesinde ve daha sonrasındasında çocuklarda görme, göz hareketleri, derinlik hissi ve uzaysal, uzamsal algı testleri ile bir arada postür (duruş), hareket rahatsızlığı (araba tutması), baş dönmeleri olup olmadığı denetim edilmiş. Yalnızca 3 çocuğun oyunu tamamlayamadığı görülmüş. Başkalarında sorun olmadığı tespit edilirken ikisinin baş dönmesi yaşadığı, birinin ise sıkıldığı için oyunu bıraktığı anlaşılmış” diye konuştu. Bu çalışmada, kısa kullanımda sorun olmadığının saptandığını söyleyen Erbezci, daha uzun mühletler kelam konusu olduğunda temkinli olunması konusunda aileleri uyardı.
Pandemide, çocuklarda miyopi arttı
Dr. Murat Erbezci, gelişim çağındaki çocuklarda, miyopinin ortaya çıkması ya da var ise daha süratli ilerlemesinin kelam konusu olabileceğini belirterek, pandemi periyodunda konutta kalıp bilgisayar başında uzun vakit geçiren çocuklarda miyopi görülme sıklığının yüzde 1.7-3 oranında arttığına işaret etti.
Misal bir durumun VR gözlüklerin uzun ve sık kullanmasında da ortaya çıkabileceğini söyleyen Erbezci, şu biçimde devam etti, “Ayrıca bu gözlüklerle göz hareketleri ve akomodasyon (uyum) eşleşmesinde sıkıntılar olabileceği için, gözlerde kayma, şaşılık, beğenilen istemsiz titreme hareketlerinin ortaya çıkması (nystagmus) ve ayrıyeten etrafımızdaki objelerin durumlarını algılamamızda problemler (derinlik hissi) ortaya çıkabilir. Bu şekil meseleler, oyun mühletleri uzadıkça yalnızca çocuklarda değil erişkinlerde de görülebilir.”
“Uzun mühlet ekran karşısında kaldığımızda, ekrandan yayılan mavi ışık, insanın günlük ritmini düzenleyen kortizol, melatonin üzere hormon salgılarını tesirler. Bilhassa akşam saatlerinde bilgisayar ya da sanal gerçeklik gözlüklerden yayılan ışık, uykumuzu kaçırabilir, günlük ritmimizi bozabilir. VR gözlüklerinde de tıpkı bilgisayar kullanmasında olduğu üzere göz yorgunluğu ortaya çıkabilir, gözlerde yanma, batma, kızarıklık, ağrı ve bulanık görme şikayetleri görülebilir. “
Önlemek için neler yapmalıyız?
Dr. Murat Erbezci ikazlarının akabinde bu tesirleri en aza indirmek için yapılması gerekenleri de şöyle sıraladı: “En kıymetli önlemlerden biri sanal gözlüklerin kullanım müddetini azaltmaktır. 20 dakikada bir, en az 20 saniye müddetle, en az 6m ve daha uzağa bakarak gözlerimizi dinlendirmemiz gerekir. Çocukların her gün en az 1 saat dışarıda, gün ışığında vakit geçirmesi lazım. Gözlerde oluşan kızarıklık, batma, yanma üzere problemler için ise göz doktorunuza danışarak uygun bir yapay gözyaşı damlası kullanmak mümkün. Uzun müddet ekran başında ya da sanal gerçeklik sistemleri ile oynayarak vakit geçirenlerin 6 ayda bir göz tabibine görünmesini öneriyoruz. “
TOD Hakkında
Türk Göz Hekimlerinin resmi ulusal mesleksel derneği olan Türkiye Oftalmoloji Derneği (TOD), göz hastalıkları uzmanlarını ve bu mevzuda uzmanlık eğitimi almakta olan doktorları bünyesinde barındırıyor. Beş bini aşkın üyesiyle ulusal göz sıhhatine katkıda bulunmayı, üyelerinin mesleksel ve bilimsel alanlar başta olmak üzere her alanda gelişmelerini sağlamayı, haklarını muhafazayı, halkın göz sıhhatini ve mesleğin geleceğini tehdit eden etik ve bilim dışı uygulamalarla uğraş etmeyi amaçlıyor. TOD 1928 yılında kurulmuş olup genel merkezi İstanbul’da bulunmaktadır.
Hibya Haber Ajansı
Türk Oftalmoloji Derneği Optik, Refraksiyon ve Az Görme Rehabilitasyonu (ORR) Ünitesi Üyesi Dr. Murat Erbezci, son devirde Metaverse platformunda kullanması süratle artan sanal gerçeklik gözlüklerinin (Virtual Reality – VR Gözlükleri) göz sıhhati üzerinde muhtemel olumsuz tesirleri ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Sanal gerçeklik gözlükleri ile oynanan oyunların tanınan olduğunu ve bu niçinle göz sıhhatine tesirlerinin tüm dünyada sık sık tartışıldığını söyleyen Dr. Erbezci, “Biroldukça üretici, aygıtlarının kullanması için yaş sınırlamasından bahsediyor. Bilhassa gelişim çağındaki çocuklarda görmenin gelişimi, göz hareketleri ve gözlerin birlikte çalışması ile oluşan derinlik hissine tesirleri olabileceği düşünülüyor. Gözün yaklaşık 20 cm önünde duran ekranlardaki manzara kimi optik aldatmacalar yapılarak güya 2 metre uzaktaymış üzere algılanıyor. Ancak, vakit zaman 3 boyutlu imgede izlenmesi gereken nesnenin yer değiştirmesi niçiniyle, göz hareketleri ile gözün bir cisme odaklanmasını sağlayan ahenk (akomodasyon) düzenekleri gerçek hayattan farklı çalışıyor” dedi.
Washington Üniversitesi araştırması
Dr. Murat Erbezci, tıp dünyasında mevzuyla ilgili kesin kararlara varacak bilimsel çalışmaların çabucak hemen tamamlanmadığına vurgu yaptı. Erbezci, “Washington Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada 50 çocuğa 30 dakika boyunca sanal gerçeklik gözlükleriyle oyun oynatılmış, öncesinde ve daha sonrasındasında çocuklarda görme, göz hareketleri, derinlik hissi ve uzaysal, uzamsal algı testleri ile bir arada postür (duruş), hareket rahatsızlığı (araba tutması), baş dönmeleri olup olmadığı denetim edilmiş. Yalnızca 3 çocuğun oyunu tamamlayamadığı görülmüş. Başkalarında sorun olmadığı tespit edilirken ikisinin baş dönmesi yaşadığı, birinin ise sıkıldığı için oyunu bıraktığı anlaşılmış” diye konuştu. Bu çalışmada, kısa kullanımda sorun olmadığının saptandığını söyleyen Erbezci, daha uzun mühletler kelam konusu olduğunda temkinli olunması konusunda aileleri uyardı.
Pandemide, çocuklarda miyopi arttı
Dr. Murat Erbezci, gelişim çağındaki çocuklarda, miyopinin ortaya çıkması ya da var ise daha süratli ilerlemesinin kelam konusu olabileceğini belirterek, pandemi periyodunda konutta kalıp bilgisayar başında uzun vakit geçiren çocuklarda miyopi görülme sıklığının yüzde 1.7-3 oranında arttığına işaret etti.
Misal bir durumun VR gözlüklerin uzun ve sık kullanmasında da ortaya çıkabileceğini söyleyen Erbezci, şu biçimde devam etti, “Ayrıca bu gözlüklerle göz hareketleri ve akomodasyon (uyum) eşleşmesinde sıkıntılar olabileceği için, gözlerde kayma, şaşılık, beğenilen istemsiz titreme hareketlerinin ortaya çıkması (nystagmus) ve ayrıyeten etrafımızdaki objelerin durumlarını algılamamızda problemler (derinlik hissi) ortaya çıkabilir. Bu şekil meseleler, oyun mühletleri uzadıkça yalnızca çocuklarda değil erişkinlerde de görülebilir.”
“Uzun mühlet ekran karşısında kaldığımızda, ekrandan yayılan mavi ışık, insanın günlük ritmini düzenleyen kortizol, melatonin üzere hormon salgılarını tesirler. Bilhassa akşam saatlerinde bilgisayar ya da sanal gerçeklik gözlüklerden yayılan ışık, uykumuzu kaçırabilir, günlük ritmimizi bozabilir. VR gözlüklerinde de tıpkı bilgisayar kullanmasında olduğu üzere göz yorgunluğu ortaya çıkabilir, gözlerde yanma, batma, kızarıklık, ağrı ve bulanık görme şikayetleri görülebilir. “
Önlemek için neler yapmalıyız?
Dr. Murat Erbezci ikazlarının akabinde bu tesirleri en aza indirmek için yapılması gerekenleri de şöyle sıraladı: “En kıymetli önlemlerden biri sanal gözlüklerin kullanım müddetini azaltmaktır. 20 dakikada bir, en az 20 saniye müddetle, en az 6m ve daha uzağa bakarak gözlerimizi dinlendirmemiz gerekir. Çocukların her gün en az 1 saat dışarıda, gün ışığında vakit geçirmesi lazım. Gözlerde oluşan kızarıklık, batma, yanma üzere problemler için ise göz doktorunuza danışarak uygun bir yapay gözyaşı damlası kullanmak mümkün. Uzun müddet ekran başında ya da sanal gerçeklik sistemleri ile oynayarak vakit geçirenlerin 6 ayda bir göz tabibine görünmesini öneriyoruz. “
TOD Hakkında
Türk Göz Hekimlerinin resmi ulusal mesleksel derneği olan Türkiye Oftalmoloji Derneği (TOD), göz hastalıkları uzmanlarını ve bu mevzuda uzmanlık eğitimi almakta olan doktorları bünyesinde barındırıyor. Beş bini aşkın üyesiyle ulusal göz sıhhatine katkıda bulunmayı, üyelerinin mesleksel ve bilimsel alanlar başta olmak üzere her alanda gelişmelerini sağlamayı, haklarını muhafazayı, halkın göz sıhhatini ve mesleğin geleceğini tehdit eden etik ve bilim dışı uygulamalarla uğraş etmeyi amaçlıyor. TOD 1928 yılında kurulmuş olup genel merkezi İstanbul’da bulunmaktadır.
Hibya Haber Ajansı