Ramazanda toplumsal medya kullanması arttı

Yasmin

New member
Üsküdar Üniversitesi ile SODİMER iş birliğiyle gerçekleştirilen araştırmada Ramazan ayında toplumsal medya kullanım alışkanlıkları ortaya konuldu. Türkiye genelini kapsayan araştırma, Ramazan ayında toplumsal medya kullanmasının arttığını gösterdi. Araştırmaya katılanların %56’sı toplumsal medyayı her gün 1 ila 3 saat içinde kullandığını belirtirken, yaklaşık %22’si ise toplumsal medyayı günde 4 saatten çok kullandığını söylemiş oldu. “Ramazan ayında iftar ve sahur yemeklerinin toplumsal medyada paylaşılmasını onaylıyor musunuz?” sorusuna ise %65,7’si “Onaylamıyorum” karşılığını verdi.

Üsküdar Üniversitesi ile Toplumsal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) iştirakinde Ramazan’da toplumsal medya kullanım araştırması yapıldı. Bireylerin Ramazan ayındaki toplumsal medya kullanım alışkanlıklarını belirlemeyi amaçlayan araştırmaya Türkiye genelinden 537 iştirakçi katıldı. İştirakçilerin 316’sı %58,8 oranla bayanlardan oluşurken; çalışmaya katılan 221 erkek iştirakçilerin %41,2’sini oluşturdu. 15-65 içindeki iştirakçilerin yaş ortalaması 34,6 oldu. İştirakçilerin 279’u %52 oranla evlilerden ve 258’i de %48 oranında bekarlardan oluştu.

Üsküdar Üniversitesi Öğretim Üyesi, SODİMER Bilim Konseyi Üyesi Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal ile SODİMER Lideri Prof. Dr. Levent Eraslan idaresinde gerçekleşen araştırmada bir epeyce sonuca ulaşıldı.

Araştırmada, cinsiyet, yaş, uygar durum, tahsil seviyesi üzere demografik soruların yanında, toplumsal medya kullanım alışkanlıkları ve tercihleri, WhatsApp kullanım alışkanlıkları, günün hangi vaktinde daha epeyce kullanıldığı ve nelerin paylaşıldığı üzere soruların yanında dini içeriklere ve iftar saati, namaz saati, fitre ölçüsü üzere birtakım bilgilere ulaşma aracı olarak toplumsal medyanın kullanılıp kullanılmadığı da araştırıldı. 20 sorudan oluşan anketin sonuçları şöyle oldu:

Ramazan’da toplumsal medya kullanması arttı

Araştırmada birinci vakit içinderda kullanıcıların toplumsal medya kullanımlarının ramazan ayında nasıl değiştiği araştırıldı. Bu hedefle iştirakçilere yöneltilen “Ramazanda toplumsal medya kullanım müddetiniz arttı mı?” sorusuna bireylerin %81’i evet cevabı verdi.

Ramazan’da toplumsal medya kullanması 4 saate kadar çıkıyor

Araştırmaya katılan bireylerin %56’sı toplumsal medyayı her gün 1 ila 3 saat içinde kullandığını belirtirken, yaklaşık %22’si ise toplumsal medyayı günde 4 saatten çok kullandığını belirtti.

Ramazan’da en hayli kullanılan toplumsal medya platformu Instagram oldu

İştirakçilere toplumsal medya uygulamalarının hangilerini kullandıkları sorulup fazlaca seçenekli olarak cevaplandırmaları istendiğinde ise; birinci sırada Instagram geldi (%83,4). İkinci sırada Youtube (%73,3), üçüncü sırada ise Twitter gelmiştir (%53,4). Facebook kullanım oranı %40,5, Linkedin %24,1, Pinterest %17,4, Tik Tok %9,5, Snapchat %9,1, olarak bulundu.

SODİMER Lideri Prof. Dr. Levent Eraslan ve Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal araştırma sonuçlarını kıymetlendirdi.

Daha evvel 2017 yılında SODİMER Lideri Prof. Dr. Levent Eraslan’ın yaptığı Ramazan’da toplumsal medya kullanması araştırması yaşları 21-55 içinde değişen 174 üniversite öğrencisi ve mezunu ile yürütülmüştü. 2017’deki araştırma kararında da bir daha görsel bahisli toplumsal medya araçlarının daha hayli tercih edildiği görüldü. Toplumsal medya platformlarında Instagram ve Youtube ön plana çıkmış, WhatsApp mesajlaşma/iletişim aracı olarak çok sık kullanıldığı belirlenmişti. 2022 araştırmasında da benzeri sonuçlar görülürken, Twitter kullanmasının da %50’lerde seyrettiği belirlendi. 2022 araştırmasında, aktüel haber takip oranı %50’nin üzerindedir. bu biçimdece birinci ağızdan haber alma aracı haline gelen toplumsal medya uygulaması Twitter kullanmasının da yükselişte olduğu ve 3. Sırada kullanılan toplumsal medya platformu olduğu görüldü.

Eraslan’ın yürüttüğü evvelki araştırmada kümenin neredeyse tamamı Ramazan’da iftar ve sahur yemeklerinin toplumsal medyada paylaşılmasını eleştirerek, bu durumu yanlış ve gereksiz bulmuştu. 2022’de de çoğunluk eleştirse de %25’lik bir kümenin çoka kaçılmadığı durumda olabilir karşılığı verdiği görüldü. Onaylamayanlar %65,7 oranında oldu.

Araştırmada dini içeriklerin toplumsal medyadan öğrenilmesi durumu da 2017’den bu yana süregelmiş olduğu ortaya çıktı. 2022 araştırmasında; iştirakçilerin yarıya yakını Ramazan ayı sürecinde, zekât ölçüsü hesaplama, fitre, sadaka verecek kişi arama, bayram namazı saati öğrenme üzere birfazlaca sorunun yanıtını toplumsal medyada aradığını belirtti.

2022 yılı araştırma sonuçları şöyle ortaya çıktı:

Ramazan’da toplumsal medya kullanım mühletleri:

1 saatten az: %16,6 (89 kişi)

1-3 saat %56,1 (301 kişi)

4-6 saat: %22,3 (120 kişi)

7 saatten çok: %5 (27 kişi)

Durum incelendiğinde; günde 4 saat ve üzeri toplumsal medya kullanım oranı %20’yi geçmektedir. 7 saat ve üzeri, tüm gününü neredeyse toplumsal medyada geçirenlerin sayısı 27 kişidir (%5).

Kullanılan Toplumsal Medya Uygulamaları:

Instagram: %83,4

Youtube: %73,3

Twitter: %53,4

Facebook: %40,5

LinkedIn: %24,1

Pinterest: %17,4

Tik Tok: %9,5

Snapchat: %9,1

Toplumsal medya uygulamalarının hangilerini kullandıkları sorulup hayli seçenekli olarak cevaplandırmaları istendiğinde ise; birinci sırada Instagram geldi. (%83,4). İkinci sırada Youtube (%73,3), üçüncü sırada ise Twitter yer aldı. (%53,4). Facebook kullanım oranı %40,5, Linkedin %24,1, Pinterest %17,4, Tik Tok %9,5, Snapchat %9,1, olarak bulundu. Ramazan’da toplumsal medya grafiği aşağıdaki üzere oldu:

Birinci sırada kullanılan toplumsal medya uygulamaları:

Instagram: %56,1

Twitter: %19,9

Youtube: %11,4

Facebook: %7,3

LinkedIn: %3,3

Öbürleri %1’in altında birinci sırada tercih ediliyor.

Hangi vakitte daha fazlaca toplumsal medyayı denetim edersiniz?

Bütün vakit dilimlerinde denetim ederim, fark etmez: %34,8

Sabah ile iftar içinde: %30,4

İftar ve sahur içinde: %28,9

Sahurdan daha sonraki vakit diliminde: %6

Hangi vakitte daha epeyce toplumsal medyayı paylaşımı yaparsınız?

Bütün vakit dilimlerinde denetim ederim, fark etmez: %39,4

Sabah ile iftar içinde: %26,1

İftar ve sahur içinde: %30,8

Sahurdan daha sonraki vakit diliminde: %3,7

Ramazan ayında iftar ve sahur yemeklerinin toplumsal medyada paylaşılmasını onaylıyor musunuz?

Onaylamıyorum: %65,7

Onaylıyorum: %8,9

Çoka kaçılmazsa onaylıyorum: %25,5

Ramazan ayında toplumsal medya kullanım müddetiniz sizce arttı mı?

Evet, arttı: %81

Hayır, artmadı: %16,2

Ramazan ayında toplumsal medya kullanmasımı askıya alırım: %2,8

İftar öncesi toplumsal medya kullanım hedefleri

Haber takibi yapmak: %54,7

İş emelli: %34,1

Dizi/film izlemek: %25,7

Yemek tanımı incelemek: %24,1

Müzik dinlemek: %23,7

Diğerlerini takip etmek: %22,6

İftar, sahur, namaz saatleri üzere ayrıntıları öğrenmek: %15,1

Fotoğraf, görüntü çekip paylaşmak: %11,6

Dijital oyun oynamak: %11,4

İlahi, dua, dini içerikleri incelemek: %11

Spor içerikleri: %10,6

Din erkeklerinı takip etmek: %4,9

Özlü kelamlar (veciz, düşünür sözleri): %4,9

Başka seçeneği: %1’in altında

İftar daha sonrası toplumsal medya kullanım emelleri

Haber takibi yapmak: %51,3

İş gayeli: %31,9

Dizi/film izlemek: %30,8

Yemek tanımı incelemek: %8,4

Müzik dinlemek: %23,5

Diğerlerini takip etmek: %24,6

İftar, sahur, namaz saatleri üzere ayrıntıları öğrenmek: %7,5

Fotoğraf, görüntü çekip paylaşmak: %11,4

Dijital oyun oynamak: %13,1

İlahi, dua, dini içerikleri incelemek: %8,4

Spor içerikleri: %10,6

Din erkeklerinı takip etmek: %5,4

Özlü kelamlar (veciz, düşünür sözleri): %5,4

Başka seçeneği: %1’in altında

İftar öncesi ve iftar daha sonrası toplumsal medya kullanım emellerini karşılaştırdığımızda; iftar öncesi iştirakçilerin haber takip oranı (%50’lerde) ile iş gayeli kullanımlarında (%30’larda) fazlaca farklılık görünmese de yemek tanımı inceleme emeliyle iftar öncesi kullanım oranı % 24,1 iken iftar daha sonrası bu oran %8,4’e düştü.

Dizi/film izleme oranlarında iftar daha sonrasında artış gözlendi. İftar öncesi %25,7 olan bu oran, iftar oranı 30,8 olmaktadır. tıpkı vakitte müzik dinleme oranlarında farklılık olmamaktadır. Müzik dinleme alışkanlıkları iftar öncesi yahut daha sonrasında farklılaşmadı.

Dini emellerle toplumsal medya kullanması iftar öncesi daha fazla olduğu ortaya çıktı. İftar vakti, sahur vakti, namaz saatleri üzere ayrıntıların denetimi iftar öncesinde %15,1 (81 kişi) iken, iftar daha sonrasında %7,5’e (40 kişi) düşmektedir. bir daha ilahi, dua ve dini içeriklerin iftar öncesinde takip edilme oranı daha yüksektir (%11; 59 kişi). İftar daha sonrasında; %8,4 (45 kişi) oranında dini içerikler takip edildi.

Dijital oyun oynama iftar daha sonrasında biraz daha yükselmektedir. İftar öncesi %11,4 iken iftar daha sonrasında bu oran %13,1 olmaktadır. Spor takibi, fotoğraf çekip paylaşmak üzere aktivitelerin iftar öncesi ve daha sonrasında farklılaşmadığı görüldü.

Whatsapp kullanması

İletileşmek / İletişi kurmak: %92,9

Manzaralı arama: %5,4

4 kişi en epeyce diğerlerinin hikâye/ durumlarını denetim etmek emeliyle kullandığını belirtmiş, 3 kişi ise klasik (görüntüsüz) aramalarını whatsapp kullanarak yaptığını belirtmiştir.

Ramazan ayında toplumsal medya kullanmasınız farklılaştı mı?

Evet, farklılaştı: %21,7

Farklılık olmadı: %78,3

Ramazan ayında toplumsal medya kullanmasında ne üzere farklılıklar oldu?

Daha az kullanıyorum: %17,4

Kullanım zamanının/vakit diliminin değiştiğini: %12,1

Paylaştığım içerikler değişti: %4,5

Daha fazla kullanıyorum: %8

Ramazan ayında din erkeklerinın toplumsal medya hesaplarını takip eder misiniz?

Evet takip ederim: %18,8

Hayır takip etmem: %81,2

Ramazan ayı sürecinde, zekât ölçüsü hesaplama, fitre, sadaka verecek kişi arama, bayram namazı saati öğrenme üzere biroldukça sorunun yanıtını toplumsal medyada arar mısınız?

Evet: %42,2

Hayır: %57,8

Ramazan ayında dizi ya da sinema izleme alışkanlıklarında değişiklik oldu mu?

Artış gösterdi: %11,6

Artış göstermedi: %75,2

Ramazan’da dizi/film izlemiyorum: %13,2


Hibya Haber Ajansı