TCMB: Faizlerin değişmediği ortamda makroihtiyati önlemler vurgusu

Yasmin

New member
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, dördüncü sefer üst üste faiz oranlarını sabit tuttu. Para siyaseti komitesi bir haftalık repo faizini ekonomistlerin konsensüs iddiaları doğrultusunda %14’te tuttu. Merkez bankasının yeni perspektifinde enflasyon karşı proaktiflik değil, iktisat idaresinin büyüme doğrultusundaki gayeleri yer aldığından dolayı konvansiyonel olmayan düzlemin devam ettirildiğini görüyoruz. Bu noktada, ekonomik göstergelere göre atılmayan adımlar enflasyon ve cari açık risklerini artırabilir, kredi düzeneği ortasındaki selektifliği bozabilir ve liranın başka piyasalarla olan faiz farkının açılması da aşınma hissesini artırabilir.


Türkiye TÜFE, siyaset faizi ve enflasyon hedeflemesi karşılaştırması… Kaynak: Bloomberg

Merkez Bankası’nın karar ve siyaset metninden öne çıkanlar;

Bir haftalık repo oranı %14’te değişmedi. Bloomberg anketindeki 17 ekonomistin tamamı %14 bekliyordu.

Merkez bankası, komitenin kuvvetli büyüme, cari süreçler açığına yönelik riskler ve uzun vadeli yatırım kredilerinde büyüme gereksinimini münasebet göstererek “makro ihtiyati siyaset setini güçlendirmeye” karar verdiğini söylemiş oldu.

Ekonomik büyümenin sürdürülebilir bileşenlerinin hissesi artarken, güç meblağları kaynaklı cari istikrar üstündeki riskler devam ediyor.

Enflasyonda son devirde yaşanan yükselişte; Jeopolitik gelişmelerin niye olduğu güç maliyetlerindeki artış, ekonomik temellerden uzak fiyat oluşumlarının süreksiz tesirleri ve global güç, besin ve ziraî emtia fiyatlarındaki artışların niye olduğu kuvvetli negatif arz şokları tesirli olmaya devam etmektedir.

Global barış ortamının bir daha tesis edilmesi ve enflasyondaki baz tesirlerinin ortadan kaldırılması ile enflasyondaki düşüş süreci başlayacak.

Kalıcı ve güçlendirilmiş liraizasyonu teşvik etmek hedefiyle siyaset çerçevesinin kapsamlı incelemesi devam ediyor.


Türkiye bir müddetdir para ünitesini destekleme işini para siyaseti araçlarından konvansiyonel olmayan araçlara gerçek devretmiş durumda. Cari istikrara ait referansın devasa yükseklikte oranda zıt katmanlı tesirlere maruz kalacağı bir ortamda, liranın istikrarı yabancı para girişlerine ve lira yatırımını teşvik etmeyi planlayan standart dışı tedbirlere nazaran kurgulanmış durumda. İktisat idaresinin, yaklaşan 2023 seçimleri öncesinde büyümenin yüksek düzeyde devam ettirilmesine yönelik isteği, TCMB’nin de bir müddetdir faiz artırmaktan uzak durması sonucunda enflasyon artarken siyaset faizi ise sabit kaldı. Faiz oranlarının artırılması olağan kaideler altında Türkiye haricindeki merkez bankalarının benimsediği bir siyaset rotası. Lakin enflasyonla çaba ve sermaye hareketlerine ahenk Türkiye’de faiz oranlarıyla değil, öteki bir yaklaşımla yürütülmek isteniyor.

Enflasyon Mart ayı itibariyle %61,1 düzeyine ulaşmış durumda ve fiyat artışları hızlandıkça borçlanma maliyetleri ile ortadaki fark da büyüyerek lira üstündeki baskıyı artıracaktır. Artan güç ve besin maliyetleri, daha uzun mühlet daha yüksek tüketici fiyatları manasına gelecektir. Ve artan ABD faiz oranları lira üzerinde daha fazla baskı oluşturabilir. Merkez bankası, global para siyasetlerinin genişleyici düzlemde olduğuna referans vermeye devam ediyor. Varlık alımlarına devam eden merkez bankaları şüphesiz var, lakin artık daha az varlık alımı yapılmakta. Hatta ABD Merkez Bankası varlık alımlarını sonlandırdı ve faiz artırımına geçti. Birfazlaca merkez bankası da misal biçimde faiz artırmakta, yani genel global para siyasetlerinin istikameti sıkılaşma. Şimdiki durumda, enflasyon ve yurtharicindeki faizler artmaya devam ettikçe gerçek faizdeki fark da büyüyecek, hali hazırda da gelişmekte olan piyasalardaki en düşük gerçek faiz Türkiye’ye aittir.

Merkez bankası bu noktada genel olarak, iktisat idaresi ile birlikte mevcut fiyat artışlarında yurtharicindeki emtia ve besin fiyatlarının tesirini birincil olarak kıymetlendirmekte. Türkiye iktisadının şimdiki gidişatında ise bu tesirlere yurtarasında gevşek finansman şartları ve bozulan enflasyon beklentileriyle ilintili talep hareketleri ile liranın paha kaybı eklenmekte ve bu da tüketici meblağlarına geçişkenlik suratını artırmakta. Enflasyon referansında, Merkez bankasının bundan evvelki toplantısında olduğu biri dışsal ve süreksiz olarak değerlendirdiği faktörlere tartı verdiğini ve enflasyon düşüş kurgusunu da “geçici” olarak nitelendirdiği bu faktörlere ve beklenen baz tesirine bağladığı görülüyor.

Makroihtiyati siyaset seti, MB’nin kendi elindeki seti ve BDDK ile mali siyaset seti birleştirildiğinde zarurî karşılık üzere yan araçlar ile selektif kredi düzenlemeleri yahut KKM üzere araçları içeriyor olabilir. Kredilerdeki artış görülmekle birlikte, ticari kredilerin artışının emellerine uygun kullanılması konusu MB’nin izlediği bir husus… Şirketlerin bu kredileri altın yahut döviz alımında kullanmamaları ve yatırım, işletme sermayesi üzere gereksinimlere uygun kullanılması amaçlanacaktır. Muhtemelen makroihtiyati önlemlere ait yeni açıklamalar ve detayların gelmesini goreceğiz. Cari açık ve bununla alakalı olarak kredi büyümesi konusunda bir denetim sisteminin devreye girmesine gereksinim duyulmuş olabilir. MB’nin bu açıklamaya ait daha fazla detay ortaya koymasını beklemek gerek şüphesiz.

Liranın istikrarının korunmasında klasik siyaset dışı tedbirler daha fazla öne çıkarılmakta. Kamu bankalarının, verilen kaynak detaylarıne göre aybaşından beri 3 milyar dolar döviz sattığı söylenirken, ihracatçıların Merkez bankasına satmakla yükümlü olduğu döviz gelirlerinin oranının %25’ten %40’a çıkarılması düşünülmekte. KKM üzerinde de isteğe, talebe ve muhtaçlığa bakılırsa yeni düzenlemeler yapılmaktadır. Şirketlerin DTH’dan KKM’ye dönüşümünü hızlandırmak ismine şirketlere getirilen vergi avantajı ile birlikte en az 3 ay vadeli mevduattan yararlanan şirketlere, vade sonunda elde edilen faiz ve kar hissesi ile öbür hasılatlarına kurumlar vergisi istisnası uygulanması planlanıyor.

Bir daha sonraki TCMB toplantısı 26 Mayıs’ta gerçekleşecek. Bunun öncesinde 28 Nisan’da yılın ikinci Enflasyon Raporu sunumu gerçekleştirilecek. Şimdiki enflasyonist risklere ve fiyat baskılarına karşı Merkez bankasının şimdiki kurgusu elbette merak edilmektedir. ötürüsıyla, KKM etrafında şekillenen liraizasyon stratejisinin enflasyonla çaba yeterliliği sorgulanacak ve faiz artışının bir opsiyon olup olamayacağı konusu Sn. Şahap Kavcıoğlu’na sorulacaktır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin tamamına yakınında yükselen enflasyon ve aksi sermaye hareketlerinin tesirine karşı bir reaksiyon olarak sıkılaştırma siyasetleri öne çıkarken, Türkiye bir süre daha bu denklemin ortasında olmayarak istisnai bir yaklaşımda devam edecek görünüyor.

Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı